İlk kez 2020’nin Şubat ayında, pandemiden hemen önce seyahat ettiğimiz Umman Sultanlığı, aradan iki yıl geçtikten sonra bizi yeniden çağırdı! İyi ki çağırmış, çünkü biz bu ülkede sakinliği, huzuru ve saygıyı her sefer daha çok gözlemliyor ve yaşıyoruz.

Yazı: Nihan ÖZGEN

Fotoğraflar: Adem MELEKE

 

Sultan Kabus Cami

Arap Yarımadası'nın güneydoğusunda yer alan Umman Sultanlığı, körfezin İsviçre’si olarak bilinir. Kuzeyde ve kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleri, güneyde ve doğuda Umman Denizi, batıda Suudi Arabistan, güneybatıda ise Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti ile komşudur. 11 Ocak 2020'den bu yana ülkeyi, 50 yıllık hükümdar Sultan Kabus’un ölümü üzerine, kuzeni Sultan Haitham bin Tarık Al Said yönetiyor. Sivil itaatsizliğin görülmediği ülkede, hukuka ve devlet kurumlarına tam bir saygı söz konusu.

 Tarih boyunca önemli bir deniz ticaret merkezi olan Umman, eşsiz kıyı güzellikleri ve tarihi yapıları ile dünyanın her yerinden milyonlarca turistin ilgisine uğrayan bir ülke. Büyük bir kısmı çöller ve dağlarla kaplı olan Umman toprakları volkanik patlamalarla meydana geldiğinden “Ateşin Anası” olarak da bilinir. Umman’ın uçsuz bucaksız çöllerinde kamp kurup develer ile seyahat edebilir, muhteşem kanyonlar gezebilir, tertemiz ve bembeyaz kumsallarında denizin keyfini çıkarabilirsiniz. 

Sultan Kabus Cami

Umman'ın Kısa Tarihi

En eski yerleşim yerlerinden biri olan Umman, 7. yüzyılda İslam dinini benimsemiştir. 15. yüzyılda Portekizliler almış olsa da ülke sonraki yüzyılda Osmanlıların kontrolüne geçmiştir. 18. yüzyılda Portekizlilerin Mombasa ve Zanzibar gibi Doğu Afrika’da bulunan sömürgelerini ele geçiren Umman’da çıkan iç savaşlar sonunda Ahmet ibni Said sultan olarak seçilmiştir. Ve ülke günümüze kadar aynı hanedanın üyeleri tarafından yönetilmektedir. 1900’lü yılların ikinci yarısında petrol üretiminin başladığı ülke daha da güçlenmiş; 1970’te Kabus Bin Said’in, babası Sultan Said’i devirmesinin ardından sosyal ve ekonomik alanda pek çok yenilik yapılmıştır. 

Sultan Kabus bin Said, yönetimi ele geçirdiğinde ülkede modern çağın ışığını yaktı. Dış politikasını, Umman'ın dünyanın en güvenli ülkelerinden biri olmasını sağlayan köklü temellere ve ilkelere göre oluşturdu. Bugün ülkenin refah çizgisindeki mevcut konumu, Sultan Kabus bin Said'in ülkesine cömertliğinin ve ileri görüşlülüğünün bir sonucudur.

Wahiba Sands

Tarihi Kalıntılar

Umman’ın Dhofar bölgesinde bulunan ve Dünya Mirası listesindeki Samahram’daki kazılar, bölgedeki insan varlığının günümüzden 60 bin yıl önceye, Paleolitik Çağ’a kadar dayandığına dair yeni kanıtlar ortaya çıkardı. Ayrıca bazı kalıntıların Neolitik döneme (MÖ. 5000 - 4000) kadar uzandığı da konuşulanlar arasında. Bahla’daki Salut arkeolojik alanında bulunan kalıntılar, MÖ. 3000 yılına kadar uzanıyor.

Wahiba Sands

Coğrafi Özellikleri

İki tarafı denizle çevrili, beyaz kumları ve berrak suları ile meşhur olan Umman, 309 bin 501 km²’lik bir yüz ölçümüne sahip. Umman’ın çok geniş bir bölümü çöllerle kaplı olduğundan ülkede karakteristik bir bitki örtüsü gözlenmez. Ülkenin çöl olmayan kısımlarında step bitki örtüsüne rastlayabilirsiniz. Dağlık alanlar da son derece ilgi çekicidir.

Wahiba Sands

Geçim Kaynağı

Umman’ın temel geçim kaynağı petroldür. Ülke çapında yaygın petrol rezervleri olduğundan, petrol ihracatı ülke ekonomisinin temelini oluşturuyor. Bunun yanı sıra tarım da Umman’ın önemli bir geçim kaynağıdır. Yetiştirilen ve ihraç edilen başlıca tarım ürünleri; hurma, nar, misket limonu, pirinç ve buğdaydır. Ancak ürün yelpazesi çok geniş olmadığından birçok meyve sebze ithal edilmektedir.

Giyim Kuşam

Ülkenin yüksek sıcaklıklarına uygun olarak, Umman'ın geleneksel kıyafetleri daha ferah tutması için bol ve rahattır. Erkekler ayak bileği uzunluğunda elbiseler giyer ve ‘kuma’ adı verilen bir başlık takarken, kadınlar ise tipik olarak bir başörtüsü ve ayrı renkten bir elbise ya da pardösü giyerler. Erkekler aksesuar olarak, ‘hanjar’ adı verilen geleneksel hançer ve ‘assa’ adı verilen bir baston taşırlar.

Huzurlu ve Kabul Edici Bir Kültür

Daha önce de belirttiğimiz gibi, 1970 yılında yönetime geçen Sultan Kabus bin Said, tahta çıkmasından hemen sonra Umman’ı hızlı bir şekilde modern bir topluma dönüştürmesine rağmen, ülkeyi hiçbir zaman köklerinden ve geleneklerinden uzaklaştırmadı. Ummanlılar turistleri çok iyi karşılıyor ve Umman’da yaşayan başka din ve kültürlere hoşgörülü yaklaşıyor. Herkesin inancını önyargısız olarak özgürce yaşamasına izin veren Umman'ı dünyanın en güvenli ve en yaşanabilir ülkelerinden biri yapan bu barışçıl kültürdür.

Sayyida Fatima bint Ali Camii

Görgü Kuralları

Ummanlılar halk arasında çok kibar ve resmidir. Erkekler ve kadınlar toplum içinde etkileşime girebilse de temasları her zaman açık alanda olmalıdır. Kadınlara her zaman yol verilir, öncelik tanınır. Toplantı ve gösteri yürüyüşlerine izin verilmez, şiddet veya kaba hareketler de yasaktır. İtibarlarını korumak için toplum içinde herkes birbirine düzgün davranır. Dakiklik konusunda da hassaslar. Ummanlılar iş hakkında herhangi bir konuşmaya başlamadan önce aile, sağlık gibi konularda sorular sormanın kibarlık olduğunu düşünse de aile ile ilgili sorular sorarken dikkatli olmak ve hanımlarıyla ilgili soruları sınırlandırmak gerekir. Dinleri veya sultanları hakkında alaycı yorumlardan hoşlanmazlar. Hatta bu tür konuşmalar ihanet olarak bile kabul edilebilir. Yaşlılara saygı Umman kültürünün önemli bir parçası olduğundan, bir toplantıda herkesten önce en kıdemli kişinin eli sıkılır.

Ummanlılarla fotoğraf çekmek istiyorsanız, özellikle Umman kadınları söz konusu olduğunda, önce izin almayı unutmayın. Fotoğraf çekmenizden rahatsızlarsa, konuyu zorlamamak en iyisi!

Gece sokak eğlencelerinden

Gece Hayatı

Turistler için gece eğlenceleri genellikle lüks otellerin restoran ve barlarından ibarettir. 5 yıldızlı otellerin gece kulüpleri hem turistlerin hem de yerel halkın gece eğlenceleri için tercih edebileceği ideal mekânlardır. Bu otellerde, hafta tatili olan perşembe ve cuma günlerinde canlı müzik de bulabilirsiniz.

Al Mouj Marina

Umman’da Gezilecek Yerler 

Sultan Kâbus Büyük Cami
Sultan Kabus’un annesinin anısına Maskat’ta yaptırdığı bu görkemli cami, Ortadoğu’nun en büyük camilerinden biri. Cami dekorasyonunun en dikkat çekici unsurlarından biri caminin zeminini kaplayan 21 ton ağırlığındaki İran halısıdır. Yapımı 4 yıl süren bu halı; Tebriz, Kashan ve İsfahan tasarımlarının ortak bir ürünüdür. Yine aynı şekilde, ana salonda yer alan 14 metrelik avize, Abu Dabi’deki cami yapılmadan önce, dünyanın en büyük avizesiydi. Avize 8 buçuk ton ağırlığında ve toplam 600 bin kristal parçaya sahip. Caminin dışındaki koridorlar adeta güvenlik duvarları gibi camiyi çepeçevre sarıyor. Caminin 5 minaresi ise İslam’ın 5 şartını simgeliyor.

Kraliyet Opera Binası
Başken Maskat’ta bulunan ve 1100 kişilik kapasitesi olan bu bina, ziyaretçilerine müthiş bir doğu-batı sentezi sunuyor. Umman’ın dünyaya açılan yüzü niteliğinde olan ve 2011 yılından beri hizmet veren opera binasında dünyanın dört bir yanından eserler icra edilirken, ziyaretçiler için lüks restoranlar ve harika bahçeler bulunuyor.

Ummanlı balıkçılar

Bait Al Zubair Müzesi
Umman hakkında birçok bilgi edinebileceğiniz bu müze başkent Maskat’da bulunur. Müzede; Umman’a has geleneksel kıyafetler, eski hançerler, ev eşyaları ve Umman kültürüne özgü birçok kıymetli eser sergilenmektedir.

Bimmah Düdeni
Hawiyat Najm Park içerisinde yer alan Bimmah Düdeni, Wadi Shab’a giderken yol üzerindedir. Mutlaka görülmesi gereken bu eşsiz güzellik, kireçli toprak yapısının çökmesiyle oluşmuş ve denize 600 metre mesafede bulunan bir obruktur. Burayı ziyaret ettiğinizde düdenin eşsiz güzellikteki turkuaz suyunda yüzebilir, parkın diğer güzelliklerini keşfedebilirsiniz. 

Wadi Shab

Jebel Akhdar (Akdar Dağı)

Arapça'da "Yeşil Dağ" anlamına gelen Jebel Akhdar, deniz seviyesinden 2 bin metre yükseklikte, yerel tarımı desteklemek için yeterli yağış alan eşsiz bir konumdadır. Doğal güzelliklerle dolu engebeli doğası ile yürüyüş ve macera sporları (kaya tırmanışı, mağara keşfi, rapeling gibi) yapmak isteyenler için cazibe noktasıdır.

Nizwa Souq (Nizwa Çarşısı)

Umman’ın eski başkenti Nizwa’da bulunan bu büyük çarşı, ülkedeki en eski ve en büyük pazar yeridir. Çoğunlukla meyve, sebze, et ve balık satılan çarşının büyük bir kısmı da el sanatlarına, antikacı ve gümüşçülere, takıcılara ayrılmıştır ve özellikle turistlere hitap etmektedir.

Mutrah Souq (Mutrah Çarşısı)

Maskat’ı ve şehre ruhunu veren insanları görüp ülkenin kültürü ile yakından tanışmak için en iyi yer Mutrah Çarşısı’dır. Maskat’ın Kapalı Çarşısı diyebileceğimiz bu pazar yerinde yok yok! Turistlerin “şöyle bir bakıp çıkarız” dediği çarşıda gezinmek için birkaç saat ayırmanız gerekiyor.

Wadi Ash Shab

Doğa tutkunlarını şaşkına çevirecek güzellikte olan Wadi Shab’ı ziyaret etmeden Maskat’tan dönmemek gerek. Girişteki büyüleyici dingin güzelliğin ardında yer alan derin vadi ve mavi sular, insanı hayrete düşürüyor.

Wahiba Sands (Vahibe Çölü)

Doğu Umman’ın kalbinde yer alan Wahiba Sands, adeta sonsuzluğa uzanan bir kum okyanusu. Maskat şehir merkezinden yaklaşık 2 saat mesafedeki çölde konaklanabilecek oteller mevcut. Çölde gündoğumu ve günbatımı fotoğrafçılara müthiş kareler yakalama şansı sunuyor.

Sayyida Fatima bint Ali Cami

 Al Mouj Marina

Maskat’ta en sevdiğimiz yerlerden biri olan Al Mouj hem alışveriş yapabileceğiniz hem de güzel yemekler deneyebileceğiniz şık bir marina. Ücretsiz park yeri, telaşsız hareketliliği, hafif kalabalığa rağmen dinlendirici sakinliği ile İstanbul’a dönmesek mi acaba dedirten bir yaşam merkezi. Akşam fıskiyeleri, kafeleri ve marina özelliğiyle adeta Göcek havasına bürünen Al Mouj, havaalanına oldukça yakın.

Umman’a Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler

• Ummanlı kadınlar genellikle kapalı kıyafetler giyer ve başlarını örter ancak turistler için herhangi bir kıyafet zorunluluğu yoktur. 
• Camilere girerken başörtülü olmanız gerekiyor. Uzun kollu ve ayak bileklerinize kadar inen kıyafetler tercih etmelisiniz. Erkekler için de diz altı şartı var.
• Para birimi Oman Riyali. Şu an 1 riyal bizim paramızın yaklaşık 36 katı!
• Para birimlerimiz arasında ciddi fark var gibi görünse de bir Avrupa seyahatinde vereceğiniz otopark ve otoban ücretleri, buradaki akşam yemeklerinizi karşılıyor diyebiliriz. Ücretli otopark hiç görmedik.
• Ülkeye giderken yanınızda TL değil, Dolar veya Euro bulundurun.
• Umman’da en iyi çalışan navigasyon Google Maps. Yandex veya iPhone Harita ile hareket etmeye çalışıp zaman harcamayın.
• Sadece şehir içinde gezecekseniz 4x4 araç almanıza gerek yok. Bir otomobil kiralayarak seyahatinizi daha ucuza getirebilirsiniz. Ama çöle veya dağa gidecekseniz mutlaka bir 4x4 kiralamış olmanız gerekiyor.
• Ülkede toplu taşıma ağı çok gelişmemiştir, genellikle taksiler ve kiralık araçlar kullanılır. Taksiciler taksimetre kullanmadığından seyahate başlamadan önce şoför ile ücret konusunda anlaşmanızı tavsiye ederiz.
• Gece - gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok yüksek olduğu için yanınızda kalın kıyafetler bulundurmanızı öneririz.
• Hafta tatili perşembe ve cumadır. Çarşı programınızı o günlere almasanız iyi olur çünkü dükkânlar kapalı oluyor.
• Umman bir parfüm cenneti diyebiliriz! Alışveriş merkezlerinde onlarca parfüm dükkânının neden olduğunu, kadını erkeğiyle Maskat’ın mis gibi parfüm koktuğuna şahit olduktan sonra anladık.

Umman’a Ne Zaman Gidilir?

Umman çöllerle kaplı bir ülke olduğundan çok sıcak ve kurak yazlara sahiptir. Yaz sıcaklıkları 50°C’nin üzerine bile çıkabilmektedir. Bu nedenle ülkeyi ziyaret etmek için en uygun zaman ekim ve nisan ayları arasıdır. Yine çöl iklimi olduğundan, Umman’da gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı bir hayli fazladır.

Umman’a Nasıl Gidilir?

OmanAir’in İstanbul - Maskat arası 4 buçuk saatlik uçuşları ile Umman’a son derece keyifli bir yolculuk yapabilirsiniz. Vize ile giriş yapabildiğiniz ülkeye gitmeden birkaç gün önce internet üzerinden vizenizi 20 riyale alabilirsiniz. Bu, kapıda vize ile uğraşmanızdan daha kolay olabilir.

Umman’da Ne Yenir? 

Genel olarak Arap mutfağının etkisi altında olan Umman mutfağı, ağırlıklı olarak hamur işi, pilav, kebap ve geleneksel baharatlarla yapılan yemeklerden oluşur. Türk mutfağıyla da benzer yönleri bulunan Umman mutfağının en popüler lezzetlerini başkent Maskat’taki seçkin restoranlarda bulabilirsiniz. Yerel yemek tercih etmeyen ziyaretçiler için dünya mutfağının seçkin örnekleri de yine birçok yerde mevcut.

Etiketler: kültür

Yazdır